Data delen: de boer aan het roer

Losse datatoepassingen zijn al lang niet nieuw meer voor een gemiddelde akkerbouwer of melkveehouder. Een melkrobot weet bijvoorbeeld van iedere koe wanneer zij hoeveel melk heeft gegeven, ook de hoeveelheid krachtvoer is tot achter de komma in beeld. Verder geven talloze grondmonsters, mestmonsters en voermonsters een beeld van wat er op het land beurt. Allemaal cijfers die de boer helpen om zijn bedrijf optimaal te laten presteren. In de akkerbouw wordt met behulp van data steeds vaker ingezoomd op de bodem: waar geeft een perceel minder of meer opbrengst en waar ligt dat aan? Is het gebrek van voedingstoffen, is het te nat, te droog, of is de bodem te veel verdicht? En kun je dat aan de hand van de coördinaten ook pleksgewijs oplossen? Het is de basis van precisielandbouw.

Tegelijkertijd deelt de boer zijn data met allerlei partijen om hem heen: leveranciers, afnemers, overheden. Steeds meer partijen willen die data graag hebben en vaak heeft een boer geen andere keuze dan volgens de spelregels van de datavrager zijn gegevens aan te leveren. Dat moet anders, dachten de initiatiefnemers van Intoagri. “De boer moet aan het roer, want die data heeft waarde en je kunt er veel meer mee doen”, zegt Inus Haasken, die samen met medeoprichter Jan-Roelof Meesters uitleg geeft. Intoagri werkt aan een platform met een dashboard waarin boeren hun data kunnen beheren, bewerken en delen met derden. “Het team van Intoagri bestaat uit boeren, datawetenschappers en software-architecten. Een van de mede-eigenaren van het bedrijf is datawetenschapper en is ook mede oprichter van een databedrijf waarmee hij ervaring heeft opgedaan in andere sectoren. Zijn kennis en ervaring passen wij toe.”

Data-uitwisseling

Ook de provincie Drenthe is geïnteresseerd in data-uitwisseling. De provincie zoekt naar manieren om boeren te helpen met het verduurzamen van hun bedrijf en data kan hierin een belangrijke rol spelen. Daarom financierde de provincie Drenthe een pilotproject, waarin melkveehouders en akkerbouwers op basis van hun eigen data duurzaamheid inzichtelijk maken, niet alleen voor zichzelf maar ook aan derden.

“Voor de boer kan daar ook een verdienmodel inzitten. Stel dat een boer door zijn manier van werken een lage milieubelasting heeft en bijdraagt aan meer biodiversiteit of voedingsrijke kwaliteitsproducten produceert, dan kan hij dit heel transparant laten zien”, stelt Haasken. In het geval van de provincie Drenthe kunnen zij aantonen hoe ze presteren op bepaalde punten. Dit gaat om de zogenaamde Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s), waar afnemers en overheden ook bepaalde beloningen aan kunnen koppelen.

Wat Drenthe belangrijk vindt, is dat melkveehouders en akkerbouwers meer inzichten krijgen door het jaar heen (real time) en niet achteraf. En dat zij op perceelsniveau weten wat er speelt. Hierdoor kan de boer aan de juiste knoppen draaien. Meesters: “En, heel belangrijk: de boer vinkt aan welke informatie hij wil delen. Hij heeft de regie over zijn eigen data.”