Meedoen begint met begrijpen: Drenthe pakt laaggeletterdheid samen aan
In Drenthe is 11 procent van de volwassenen laaggeletterd. Dat zijn ongeveer 45.000 mensen die moeite hebben met lezen en schrijven, rekenen en werken met de computer. Bij Het Bondgenootschap voor een geletterd Drenthe staat de aanpak van laaggeletterdheid hoog op de agenda. Voorzitter Raymond Wanders, wethouder Werk & Inkomen, Beroepsonderwijs en Gezondheid in de gemeente Emmen, ziet het als een persoonlijke missie om samen met de partners het tij te keren.
Het Bondgenootschap voor een geletterd Drenthe is opgericht in 2013. Wat ooit begon met 15 partners is inmiddels uitgegroeid tot een organisatie met ruim 130 bondgenoten. Raymond: “Het Bondgenootschap wil meer bekendheid geven aan laaggeletterdheid. Taal is tegenwoordig een randvoorwaarde om mee te kunnen doen in de maatschappij. Naast taal hebben we inmiddels ook aandacht voor andere basisvaardigheden die een belangrijke rol spelen in de zelfredzaamheid van burgers, zoals rekenen en digitale vaardigheden. Door het onderwerp onder de aandacht te brengen en door kennis te delen willen we laaggeletterdheid terugdringen.”
De strijd om het taboe te doorbreken, is nog niet gestreden
Gezondheid en brede welvaart
Laaggeletterdheid gaat dus niet meer alleen over leesvaardigheden, maar ook over digitale, financiële en gezondheidsvaardigheden. Raymond: “De wereld verandert snel en er zijn steeds meer digitale vaardigheden nodig om je zaken te kunnen regelen. Online zaken regelen lijken we tegenwoordig heel gewoon te vinden. Terwijl je voor bijvoorbeeld het aanvragen van subsidies of toeslagen moet kunnen lezen, rekenen en uit de voeten moet kunnen met een computer. Naar verluidt heeft 1 op de 5 Drenten moeite met digitale regelzaken. Als wij gezondheid, gelijke kansen en brede welvaart willen bevorderen, dan moeten we investeren in deze skills.”
Inspireren
Bewustwording van het vraagstuk is de eerste stap. “Als mensen zich ervan bewust zijn dat het vaak voorkomt in hun omgeving, kunnen we sneller en beter helpen. Het netwerk van bondgenoten wil samen actie ondernemen en elkaar hierin inspireren. Een voorbeeld hiervan is de bondgenotenavond, waar sprekers komen en waar kennisdeling centraal staat. De subsidie van de Provincie stelt ons in staat om het netwerk te faciliteren. We merken dat het werkt, dat zien we aan de toename van hoeveelheid bondgenoten. We zijn meer zichtbaar. Het is een olievlek die zich langzaam verspreidt, maar de strijd is nog niet gestreden. We hopen te bereiken dat laaggeletterdheid geen taboe meer is en dat mensen gemakkelijker naar een taalhuis of taalpunt durven te stappen.”
Laaggeletterdheid op de werkvloer
Welzijnsinstellingen, maatschappelijke organisaties, onderwijs, bibliotheken en steeds meer werkgevers sluiten zich aan bij het initiatief. Vooral over de laatste groep is Raymond verheugd. “Als wethouder Werk & Inkomen vind ik het belangrijk dat mensen mee kunnen doen in de maatschappij en inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt. Laaggeletterdheid en beperkte basisvaardigheden hebben niet alleen gevolgen in de privésfeer, maar vaak ook op het werk. Bijvoorbeeld moeite hebben met het invullen van formulieren tot fouten of zelfs onveilige situaties op de werkvloer, omdat werknemers instructies niet goed begrijpen. Omdat veel laaggeletterden zich schamen, is het een lastig fenomeen om op de werkvloer te herkennen en bespreekbaar te maken. De deelname van zoveel mogelijk verschillende partners, met name werkgevers, kan hier een verschil in maken. Voor werkgevers is er ook wat te winnen; de kans op ziekteverzuim en schulden verminderen als basisvaardigheden op orde zijn. Ik hoop vooral dat onze inwoners hierbij winnen. We blijven ons inzetten voor dit doel.”